مردی که سیگاری نیست، اما 12 هزار کبریت دارد
به گزارش مجله سی نوا، 12 ساله بود که اولین کبریت را خرید و اکنون 12 هزار کبریت در خانه اش دارد. بیشترشان را قاب نموده و با جان و دل از آن ها نگه داری می نماید. شرط می نماید از واژه هایی مثل اولین، بزرگ ترین و قدیمی ترین مجموعه دار کبریت و... در مصاحبه اش استفاده نکنیم و بار ها می گوید فقط یک دوستدار و علاقه مند کبریت است.
به گزارش همشهری، پدرش سیگار می کشید و مهدی غیاث هر از گاهی برای او سیگار و کبریت می خرید، اما هیچ وقت به این موضوع فکر نمی کرد که روزگاری 12هزار کبریت بخرد و در خانه اش نگه دارد.
سال1352 در آبادان، با تماشا یک کبریت ژاپنی که تصاویر آن با حرکت دادن قوطی تغییر می کرد، مجذوب این کار شد. پس از آن، قوطی های خالی کبریت پدر یا اطرافیانش را جمع کرد و بالاخره مهر سال 1359 به صورت حرفه ای وارد این کار شد.
آن موقع به نمایشگاه بین المللی تهران رفته بود و از کبریت یکی از غرفه داران هلندی خوشش آمد. دست وپا شکسته به او فهماند که از کبریتش خوشش آمده و غرفه دار هم کبریت خود را به غیاث هدیه داد. حالا همان کبریت را با شماره 5901 در مجموعه اش نگه داشته است.
سختی های جابه جایی کبریت
خیلی مایل نیست در باره قیمت کبریت هایی که دارد برایمان حرف بزند؛ چرا که ارزش معنوی آن ها را زیاد می داند. با این وجود می گوید: هیچ وقت دنبال خرید کبریت های گران نبوده ام، یعنی معیارم برای خرید کبریت، بهای آن نبوده است. همواره دنبال کبریت هایی بودم که تصاویر، مقدار یا ویژگی خاص داشته باشد. وقتی کبریتی را می دیدم که این ویژگی ها را دارد، آن را می خریدم و یادم می آید با یک ریال کبریت ایرانی و با 5ریال کبریت خارجی خریده ام. آخرین بار هم 3قوطی کبریت را 45هزار تومان خریدم.
غیاث هم مثل خیلی ها برای تکمیل مجموعه اش سختی کشیده و حتی مجبور شده عیدی ها و پول توجیبی هایش را به این کار اختصاص دهد. می گوید: طبیعی است که هر کسی دنبال عشق و علاقه خود می رود، باید سختی هایش را تحمل کند. خیلی وقت ها هم من برای خرید کبریت سختی کشیدم و پول کافی نداشتم. به همین دلیل، به قول معروف داغ آن ها روی دلم ماند. به همین دلیل، در این سال ها سعی کردم کبریت هایی که دوست داشتم و نتوانستم بخرم، به هر ترتیب شده پیدا نموده و بخرم.
او ادامه می دهد: از نظر من، مجموعه دار باید 3ویژگی یعنی عمر نوح، گنج قارون و صبر ایوب داشته باشد.
وقتی از او می پرسیم کبریت ها را از کجا خریده است، می گوید: جای خاصی برای خرید کبریت وجود نداشت و در سفر های داخلی و خارجی، به صورت اتفاقی آن ها را دیده و خریده ام. هر جا کبریت می دیدم، با دقت نگاه می کردم و اگر در مجموعه ام نداشتم، آن را می خریدم. در سفر های کاری هم که به خارج از کشور داشتم، همین کار را می کردم.
البته غیاث برای ما از سختی های خرید و حمل کبریت به داخل کشور هم چنین می گوید: وارد کردن کبریت به کشور کار آسانی نیست. به عنوان مثال، اکنون که همه نوع جنس چینی در بازار وجود دارد، کبریت چینی بین آن ها نیست. تعرفه گمرکی کبریت 100درصد و حمل آن با هواپیما هم مشکل ساز است. به همین دلیل، به آسانی نمی توان کبریت وارد کشور کرد و گاهی اوقات مجموعه داران مجبور می شوند تعداد کمی کبریت لابه لای وسایل شخصی یا کالا های خود قرار دهند و وارد کشور نمایند.
بعضی از کبریت های غیاث هم هدیه دوستانش بوده و بعضی را هم از مجموعه داران دیگر خریده است. می گوید: گاهی اوقات مجموعه داران کبریت دور هم جمع می شوند یا در کانال های مجازی و وبلاگ خود، کبریت هایشان را به نمایش می گذارند. در این اوقات، کبریت هایمان را با همدیگر معاوضه می کنیم یا از همدیگر می خریم تا مجموعه خود را کامل تر کنیم.
برپایی 3نمایشگاه از قوطی کبریت ها
اکنون غیاث یکی از هزار مجموعه داری است که در کشورمان کبریت جمع آوری می نماید. از این تعداد، 40درصدشان ساکن تهرانند و او برای جمع شدن مجموعه داران در کنار یکدیگر، کوشش زیادی نموده و یکی از بنیانگذاران انجمن مجموعه داران کبریت ایران است. این انجمن از وزارت کشور مجوز گرفته و زیر نظر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فعالیت می نماید.
غیاث هم عضو و دبیر انجمن است و کوشش او و هیئت امنای این کانون، تنظیم آیین نامه برای شناسایی مجموعه داران حرفه ای و توسعه فرهنگ مجموعه داری است. انتشار 3کتاب و 5فصلنامه آنلاین هم، از فعالیت های دیگر این انجمن بوده که غیاث در اجرای آن ها مشارکت داشته است.
تا کنون 3نمایشگاه هم از کبریت هایش برپا نموده که اولی سال1388 در کاخ نیاوران و دومی سال1389 در کاخ سعدآباد بوده است. غیاث در این نمایشگاه ها که به صورت مشارکتی برپا شده، قوطی کبریت هایش را به معرض نمایش گذاشته و سال1392 هم نمایشگاهی اختصاصی در یک گالری برپا نموده است.
دنبال عایدیزایی نیستم
غیاث 60ساله و ساکن محله صادقیه است و فوق لیسانس متالورژی از دانشگاه تهران دارد. 2فرزند و 2نوه دارد، اما دختر و پسرش علاقه چندانی به این کار ندارند. با لبخندی بر لب می گوید: همسرم موافق این کار نیست. من هم همواره سعی نموده ام کبریت ها را در کمد شخصی ام نگه دارم تا مزاحمتی برای او و بچه هایم ایجاد نکند.
صحبت که به اینجا می رسد، از او می پرسیم تا کنون به فکر فروش کبریت هایش افتاده است یا خیر که می گوید: چنین قصدی ندارم، چون برای تهیه و نگه داری کبریت ها زحمت زیادی کشیده ام و به آن ها علاقه زیادی دارم. ضمن اینکه خوشبختانه به پول آن نیاز ندارم، چون بازنشسته هستم و در چند شرکت به مشاوره و پژوهش مشغولم.
غیاث در ادامه به دلیل خرید و فروش کبریت در بعضی از سایت ها و مراکز اشاره و عنوان می نماید: متأسفانه بعضی که سابقه چندانی در مجموعه داری ندارند، از این راه کسب عایدی می نمایند. البته این شیوه فقط در مجموعه داری کبریت دیده نمی گردد و شما افراد زیادی می توانید پیدا کنید که مشغول خرید و فروش تمبر، سکه، اسکناس و... هستند. در رشته ما هم، بعضی ها از این راه سود می برند، اما اگر می بینید مجموعه ای به صورت کامل درحال فروش است، ممکن است مجموعه دار فوت نموده و خانواده اش که علاقه ای به این کار ندارند، درحال فروش مجموعه او هستند.
خورشید خانم؛ زیباترین کبریت من
غیاث در باره زیباترین کبریتی که در مجموعه اش دارد، می گوید: خورشید خانم، زیباترین طرح کبریت من است که سال 1385 در تبریز خریده ام.
او با بیان اینکه کبریت پرتنوع ترین آیتم مجموعه داری است، می گوید: در جهان بیش از 400 نوع کالا برای مجموعه داری شناسایی شده است؛ از تمبر، کبریت، سکه و اسکناس گرفته تا لوازم التحریر و قوری. با این وجود، کبریت تنوع بسیار زیادی نسبت به مجموعه های دیگر دارد و بعد از تمبر، پرطرفدارترین مجموعه به شمار میرود.
غیاث ادامه می دهد: با اینکه قوطی کبریت یک شی کوچک است، اما در آن جهانیی از تکنولوژی و هنر به کار رفته و در طراحی آن به هنر های گرافیک، نقاشی، عکاسی و طراحی صنعتی توجه می گردد. ضمن اینکه با کبریت می توان فرهنگ و تمدن یک کشور را به دیگران معرفی کرد؛ چرا که امکان معرفی آثار باستانی، آداب و رسوم، شخصیت های فرهنگی، هنری، علمی و مشاهیر و مفاخر هر کشور با قوطی کبریت میسر است.
او در ادامه به ضرورت مجموعه داری در کشور اشاره و عنوان می نماید: مجموعه ها در کنار ارزش مادی خود، گنجینه ای نفیس به شمار می فرایند و هر چه مجموعه داری را توسعه دهیم و نوجوانان و جوانان را به گردآوری مجموعه های مختلف تشویق کنیم، برای معرفی و زنده نگه داشتن فرهنگ، تمدن و آداب کشورمان قدم های موثری برداشته ایم. با این وجود، مجموعه داری در کشورمان به خوبی جا نیفتاده و مجموعه داران با مسائل زیادی روبرو اند. به عنوان مثال، فضایی برای نگه داری یا نمایش مجموعه های ارزشمند خود ندارند و برای برپایی نمایشگاه هم مجبورند هزینه زیادی صرف نمایند.
صحبت های غیاث با اشاره او به تعطیلی شرکت های کبریت سازی در کشورمان انتها می یابد. می گوید: روزگاری در این کشور نزدیک به 15 کارخانه کبریت سازی وجود داشت که اکنون به حدود 4 کارخانه رسیده است. متأسفانه از این تعداد هم، فقط 2 کارخانه به ساخت کبریت های خاص از نظر طرح، مقدار و... می پردازند.
منبع: فرارو