راشیتیسم یا نرمی استخوان چیست؟
به گزارش مجله سی نوا، بیماری راشیتیسم نرم شدن و تضعیف استخوان ها در بچه ها است که معمولاً به دلیل کمبود شدید ویتامین D خودش را نشان می دهد. در این مطلب به علائم، علل و راه های تشخیص و درمان بیماری راشیتیسم یا همان نرمی استخوان می پردازیم. با ما همراه باشید.
علائم بیماری راشیتیسم
علائم و نشانه های ابتلا به راشیتیسم شامل موارد زیر است:* تاخیر در رشد
* تاخیر در مهارت های حرکتی
* درد در ستون فقرات، لگن و پا ها
* ضعف عضلانی
از آنجا که راشیتیسم بافت نواحی رشد در انتهای استخوان کودک (صفحات رشد) را نرم می کند، می تواند به ناهنجاری های اسکلتی منجر شود. از جمله این ناهنجاری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
* خمیدگى زانو ها یا زانوی پرانتزی
* مچ دست و مچ پا ضخیم شده
* برآمدگی استخوان سینه
علل بیماری راشیتیسمبدن کودک شما برای جذب کلسیم و فسفر از مواد غذایی به ویتامین D نیاز دارد. معمولا در شرایطی که بدن کودک به اندازه کافی ویتامین D دریافت نکند، یا بدن او در استفاده صحیح از ویتامین D مشکل داشته باشد، راشیتیسم اتفاق می افتد. گاهی اوقات، عدم دریافت کلسیم کافی یا کمبود کلسیم و ویتامین D می تواند یکی از علل مهم ابتلا به بیماری نرمی استخوان یا راشیتیسم شود.
کمبود ویتامین Dنور خورشید و رژیم غذایی دو منبع مهم برای جذب ویتامین دی هستند و در صورتی که بچه ها نتوانند از این دو منبع این ویتامین مهم را دریافت کنند دچار راشیتیسم می شوند.
نور خورشید: زمانی که کودک در معرض نور خورشید قرار گیرد، پوست او قادر به تولید ویتامین D خواهد بود. اما بچه ها در کشور های پیشرفته تمایل دارند وقت کمتری را در خارج از خانه بگذرانند. به علاوه به احتمال زیاد آن ها هنگام بیرون رفتن از خانه از ضد آفتاب استفاده می کنند. کرم های ضد آفتاب نیز اشعه های خورشید که باعث تولید ویتامین D پوست می شود را مسدود می کنند.
رژیم غذایی: روغن ماهی، زرده تخم مرغ و ماهی های چرب مانند ماهی سالمون و ماهی خال خالی حاوی ویتامین D هستند. ویتامین D به برخی غذا ها و نوشیدنی ها، مانند شیر، غلات و برخی از آبمیوه ها نیز اضافه می شود.
مسائل مربوط به جذب ویتامین Dبرخی از بچه ها با مسائلی که بر نحوه جذب ویتامین D تاثیر می گذارند، متولد می شوند. برخی از این مسائل عبارتند از:
* بیماری سلیاک
* بیماری التهابی روده
* فیبروز کیستیک
* مسائل کلیوی
عوامل خطر بیماری راشیتیسمعواملی که می توانند خطر ابتلا به راشیتیسم را در کودک افزایش دهند عبارتند از:
1- پوست تیرهپوست تیره حاوی رنگ دانه هایی است که توانایی پوست برای سنتز ویتامین D از طریق نور آفتاب را کاهش می دهند.
2- کمبود ویتامین D مادر در دوران بارداریهنگامی که مادر باردار با کمبود شدید ویتامین دی روبرو باشد ممکن است نوزادی که متولد می شود راشیتیسم داشته باشد و یا بعد از تولد علائم این بیماری را توسعه دهد.
3- منطقه جغرافیاییبچه های که در مکان های جغرافیایی زندگی می کنند که در آن نور خورشید کمتری می تابد، نسبت به سایر بچه ها بیشتر در معرض خطر ابتلا به راشیتیسم هستند.
4- زایمان زودرسنوزادانی که قبل از موعد مقرر متولد می شوند دارای سطح ویتامین D کمتری هستند؛ چراکه این نوزادان زمان کمتری برای بودن در رحم و دریافت ویتامین از مادران خود داشتند.
5- دارو هابه نظر می رسد برخی از دارو های ضد تشنج و دارو های ضد ویروسی، که برای درمان عفونت HIV استفاده می شود، در توانایی بدن در استفاده از ویتامین D اختلال ایجاد می کند.
6- تغذیه با شیر مادرشیر مادر حاوی ویتامین D کافی برای جلوگیری از ابتلا به راشیتیسم نیست. نوزادانی که فقط از شیر مادر تغذیه می شوند باید قطره ویتامین D نیز مصرف کنند.
مسائل و عوارض بیماری راشیتیسمراشیتیسمی که درمان نشده می تواند منجر به موارد زیر شود:
* اختلال در رشد
* ستون فقرات خمیده غیرطبیعی
* ناهنجاری های استخوانی
* نقایص دندان
* تشنج
پیشگیری از ابتلا به بیماری راشیتیسمقرار گرفتن در معرض نور خورشید بهترین منبع ویتامین دی را فراهم می کند. در بیشتر فصول سال، 10 تا 15 دقیقه قرار گرفتن در معرض آفتاب نزدیک ظهر برای دریافت این ویتامین کافی است. با این حال، اگر پوستی تیره دارید، یا در مناطقی زندگی می کنید که از لحاظ جغرافیایی تابش نور خورشید زیاد نیست، ممکن است نتوانید ویتامین D کافی را از قرار گرفتن در معرض آفتاب دریافت کنید.
علاوه بر این، به دلیل نگرانی های مربوط به سرطان پوست، به ویژه در مورد نوزادان و بچه ها خردسال هشدار داده می شود که از قرارگیری کودک در معرض تابش مستقیم نور خورشید خودداری کرده و یا همیشه از طریق کرم ضد آفتاب و لباس از آن ها محافظت کنید.
برای پیشگیری از ابتلا به راشیتیسم، حتما غذا های حاوی ویتامین D مانند ماهی های چرب مانند ماهی سالمون، روغن ماهی و زرده تخم مرغ را در رژیم غذایی کودک قرار دهید. به علاوه، مواد غذایی همچون نان، غلات، آب پرتقال و ... نیز حاوی مقادیر ویتامین D هستند.
تشخیص بیماری راشیتیسمپزشک به آرامی بر روی استخوان های کودک شما فشار وارد خواهد کرد و در پی نشانه های غیر عادی خواهد بود. علاوه بر این برخی از موارد دیگر را نیز بررسی می کند:
جمجمه: نوزادانی که راشیتیسم دارند اغلب استخوان های جمجمه نرم تری دارند و ممکن است در بسته شدن نقاط نرم (ملاج یا فونتانل) تأخیر داشته باشد.
پاها: درست است که حتی بچه ها سالم نیز کمی خمیدگی در پاهایشان دیده می شود، اما خمیدگی زانو یکی از شایع ترین علائم ابتلا به راشیتیسم است.
قفسه سینه: برخی از بچه ها مبتلا به راشیتیسم دچار ناهنجاری هایی در قفسه های سینه خود هستند، که می تواند باعث بیرون زدگی استخوان های قفسه سینه شود.
مچ دست و مچ پا: بچه های که راشیتیسم دارند اغلب مچ پا و مچ دستی بزرگتر یا ضخیم تر از حد نرمال دارند.
عکس برداری از قفسه سینه می تواند ناهنجاری استخوان را نشان دهد. آزمایش خون و ادرار نیز می تواند تشخیص راشیتیسم یا نرمی استخوان را تأیید کند و همچنین بر پیشرفت درمان نظارت داشته باشد.
درمان بیماری راشیتیسماضافه کردن ویتامین D یا کلسیم به رژیم غذایی به طور کلی مسائل استخوان مربوط به راشیتیسم را بهبود می بخشد. اما در صورتی که منشأ راشیتیسم چیزی به جز کمبود ویتامین دی باشد، کودک به دارو ها و روش های درمانی دیگری نیاز خواهد داشت. برخی از ناهنجاری های اسکلتی ناشی از راشیتیسم، ممکن است نیاز به جراحی اصلاحی داشته باشد. اختلالات ارثی نادر مربوط به سطوح پایین فسفر، ماده معدنی دیگر موجود در استخوان، به دارو های دیگری نیاز دارد. دستورالعمل پزشک فرزندتان در مورد دوز مصرفی مکمل ها را دنبال کنید.
هشدار: دقت کنید که دریافت مقادیر بیش از حد ویتامین D نیز می تواند مضر باشد. پزشک فرزند شما با استفاده از پرتو های ایکس و آزمایش خون، شرایط فرزند شما را کنترل خواهد کرد.
منبع: سایت ستاره
منبع: راسخون